Στο πλαίσιο της αναφοράς μας κάθε Δευτέρα, σε ένα μυθικό πρόσωπο της αρχαίας Ελληνικής γραμματείας θα παρουσιάσουμε τον θρυλικο βασιλιά Βισάλτη και θα δούμε πως η ίδια η ύπαρξη του αποτελεί αιτία ή και απόδειξη οτι Ευρώπη και Ανατολή είναι αναπόσπαστος χώρος στο ρου της ιστορίας, ο οποίος καλείται ευρασία. Το ενωποιητικό στοιχείο στην περίπτωση μας είναι ο Ελληνικός πολιτισμός ...
Οι Βισάλτες ήταν αρχαίος θρακικός λαός της Μακεδονίας, ο οποίος κατοικούσε, σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, ανάμεσα στο βουνό Βερτίσκο και τον ποταμό Στρυμόνα. Από τα αρχαϊκά ακόμη χρόνια εκμεταλλεύτηκαν τα αργυρωχεία του Δυσώρου και έκοψαν αργυρά νομίσματα με την ελληνική επιγραφή «ΒΙΣΑΛΤΙΚΟΝ» (=βισαλτικών εθνών ή μετάλλων άργυρος) ή «ΒΙΣΑΛΤΙΚΟΣ» (=Βισαλτικός άργυρος). Στα μυθικά χρόνια η εξουσία τους εκτεινόταν στα νότια ως τη Χαλκιδική (Σιθωνία, Παλλήνη και Ακτή), όπου μαρτυρούνται (από τον Θουκυδίδη) υπολείμματά τους ως την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου. Ανατολικά πάλι έφτασαν να καταλάβουν, με τον βασιλιά τους Νάρι (ή Όναρι), την πόλη Καρδία της Θρακικής Χερσονήσου. Στους ιστορικούς χρόνους μαρτυρείται (από τον Λίβιο και τον Λυκόφρονα) η επέκτασή τους, για κάποια χρονικά διαστήματα, μέχρι το Νέστο ποταμό. Στην εποχή της εκστρατείας του Ξέρξη, σύμφωνα με μαρτυρία του Ηρόδοτου, οι Βισάλτες ήταν πολιτικά ενωμένοι με τους Κρηστωνίους, κάτω από κοινό βασιλιά. Στον Πελοποννησιακό πόλεμο οι κάτοικοι ορισμένων βισαλτικών πόλεων αναφέρονται ως φίλοι και σύμμαχοι των εμπολέμων (Αθηναίων και Σπαρτιατών). Φημίζονταν μάλιστα τόσο πολύ για τη γενναιότητά τους, ώστε ο τελευταίος βασιλιάς της Μακεδονίας Περσέας στη μάχη της Πύδνας (το 168 π.Χ.) έχασε κάθε ελπίδα για τη νίκη, μόνο όταν πια εγκαταλείφτηκε και από τους Βισάλτες, τους «γενναιότατους άνδρες» (fortissimos viros), όπως τους χαρακτηρίζει ο Ρωμαίος ιστορικός Τίτος Λίβιος.
Ο Βισάλτης ήταν γιος του Ήλιου και της Γης, από τον οποίο πήρε και το όνομά της η χώρα. Πατέρας της Θεοφανώς, η οποία με μορφή προβάτου, συνέλαβε από τονΠοσειδώνα, που και αυτός είχε πάρει μορφή κριαριού, τον κριό που έδωσε το χρυσόμαλλο δέρας των Αργοναυτών. Γι’ αυτό η Θεοφανώ λέγεται και Βισαλτίς. Ο λαός αυτός, εκτός από τον Ηρόδοτο, αναφέρεται και από τον Θουκυδίδη, τον Διόδωρο, τον Πλίνιο και τον Πλούταρχο.
Οι Βισάλτες ήταν Θράκες στην καταγωγή και μιλούσαν διάφορες γλώσσες. Είχαν ανεπτυγμένη την θρησκευτικότητα, δημιούργησαν θρησκευτικές ιδέες και ήταν εργατικοί, πράγμα που μαρτυρείται από τον πλούτο που απέκτησαν. Είχαν, επίσης, ανεπτυγμένη την αγάπη τους προς την πατρίδα. Παρόλα αυτά, ήταν ειρηνικός λαός. Όμως, όπως όλοι οι Θράκες, δεν είχαν συναίσθηση της κοινωνικότητας και της κρατικής ενότητας, έτσι ώστε το κράτος τους να έχει τη δύναμη να επιβιώσει και να αντισταθεί στους ποικίλους εχθρούς της περιοχής και κυρίως τους Μακεδόνες. Το πολίτευμα της περιοχής ήταν η Βασιλεία και ο βασιλιάς ήταν ο απόλυτος δεσπότης. Οι βασιλείς ήταν φορείς της υπέρτατης εξουσίας και συμπεριφέρονταν προς τους υπηκόους τους χωρίς να δίνουν σε κανένα συλλογικό όργανο λόγο των πράξεων τους και μάλιστα, οι πράξεις τους είχαν τη σφραγίδα της αγριότητας. Αργότερα όταν υποτάχθηκαν στους Μακεδόνες (479 π.Χ.) διατήρησαν την αυτονομία τους από τον ίδιο το βασιλιά. Μόνο το 342 π.Χ. καταργείται η αυτονομία των λαών της Θράκης.
Δύο είναι οι κεντρικοί πόλοι γύρω από τους οποίους στρέφεται η ζωή των Βισαλτών και η προσπάθειά τους προς την πρόοδο και την πολιτιστική ανάπτυξη. Ο Στρυμόνας που λατρευόταν ως θεός, θεωρούνταν θεϊκό δώρο και το λίκνο των Μαινάδων το Παγγαίο, αποτελεί το κέντρο της αινιγματικής λατρείας του Διονύσου. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα που συνέθεταν το χρώμα της κοινωνικής ζωής των Βισαλτών, ήταν ότι παρείχαν ελευθερία στις γυναίκες πριν από το γάμο, ενώ απαιτούσαν πίστη από αυτές όταν τις παντρεύονταν. Εκτός από αυτό, είχαν τη συνήθεια να πουλούν ως δούλους τα παιδιά τους και να εξαγοράζουν τις γυναίκες τους με πολλά χρήματα από τους γονείς τους. Χρησιμοποιούσαν πολύ τον οίνο που ήταν το ιερό ποτό του θεού Διονύσου. Καλλιεργούσαν τα αμπέλια και τα δημητριακά ενώ ασχολούνταν με την κτηνοτροφία, την υλοτομία καθώς και την εξόρυξη χρυσού και αργύρου από τα ορυχεία, που τους έκανε πολύ πλούσιους. Πολύ διαδεδομένη ήταν και η καλλιέργεια της ελιάς.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου