Πώς βγήκε η φράση «σαρδανάπαλος»

Ως «σαρδανάπαλους» χαρακτηρίζουμε ανθρώπους ηδυπαθείς, άσωτους, σπάταλους, ασταθείς.
Ο χαρακτηρισμός προήλθε από το βίο του μυθικού βασιλιά των Ασσυρίων, Ασσουρμπανιπάλ (ελλ. Σαρδανάπαλος) που λένε ότι είναι ακόλαστος και έκλυτος. Πρόβλεψε το τέλος του και κάηκε θεληματικά ζωντανός, μαζί με τους θησαυρούς του, τις γυναίκες του, τις παλλακίδες του και τους ευνούχους του.
Η νεότερη ιστορική επιστήμη αμφισβητεί αυτά που λέγονται για το βίο του. Ο Αριστοτέλης τον μνημονεύει στα «Πολιτικά» του σαν παράδειγμα ανδρός που περνάει βίον ακόλαστο και προσθέτει: «ει αληθή ταύτα οι μυθολογούντες λέγουσιν», βάζει, δηλαδή, σε αμφισβήτηση, κατά κάποιο τρόπο, τα όσα λέγονται για τον Σαρδανάπαλο, ότι «έξαινε» (μαλλί) μαζί με γυναίκες. Για το έργο αυτό ήταν καθαρά γυναικείο. Φαίνεται μάλλον απίστευτο να ασχολείται ένας βασιλιάς με τόσα ασήμαντα πράγματα.
Σε κάθε περίπτωση, ο Σαρδανάπαλος ήταν ιστορικό πρόσωπο. Ήταν δε ο τελευταίος βασιλιάς της Ασσυρίας και τοποθετείται γύρω στον 7ο π.Χ. αιώνα.