Μετά από το «δαχτυλίδι του Θησέα», το Αθέατο Μουσείο φιλοξενεί την αιώνια κατοικία μας γάτας από την αρχαία Αίγυπτο. Πρόκειται για τη χάλκινη σαρκοφάγο γάτας (αρ. ευρ. ΑΙΓ.698), που περιείχε αρχικά τη μούμια του ζώου και που είχε κατασκευαστεί για να προσφερθεί ως ανάθημα στη θεά Βούβαστη (Μπαστίτη). Η πολυτελής χάλκινη θήκη αποδίδει το ιερό ζώο, τη μορφή του οποίου δανειζόταν η θεά για να εμφανιστεί στους πιστούς της. Η σαρκοφάγος χρονολογείται στο διάστημα από την Ύστερη Περίοδο ως τους Πτολεμαϊκούς χρόνους (664-30 π.Χ.) και εκτίθεται για πρώτη φορά. Προέρχεται από τη Συλλογή του Ιωάννου Δημητρίου εκ Λήμνου, την οποία δώρισε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το 1881. Μαζί με τη χάλκινη γάτα παρουσιάζεται κι ένα ομοίωμα μούμιας γάτας, όπως αυτό που θα περιείχε αρχικά στο εσωτερικό της. Η πρωτότυπη μούμια εκτίθεται στην αίθουσα 40 (προθήκη 16γ) του Μουσείου. Η έκθεση της Αιγύπτιας γάτας θα διαρκέσει εως την 17 Μαΐου.
Η ομάδα έρευνας των αστικών μυστικών μελέτησε τον μύθο της θεάς Βούβαστης (Μπαστίτης) και την σχέση της με τις γάτες και σημείωσε:
Η Αιγύπτια θεά Βούβαστη ή Μπαστίτη ήταν από τις αρχαιότερες Αιγυπτιακές θεότητες. Απεικονίζεται με σώμα γυναίκας και κεφάλι γάτας ή λέαινας. Η λατρεία της είναι γνωστή από την εποχή της Δεύτερης Δυναστείας και αρχικά θεωρούνταν προστάτιδα της κάτω Αιγύπτου. ακόμα ήταν προστάτιδα θεά του Φαραώ αλλά και του Βασιλιά των Θεών, ΡΑ. Ήταν θεά της φωτιάς, του σπιτιού και προστάτευε τις έγκυες. Προς τιμή της χτίστηκε η πόλη Βούβαστης στο δέλτα του Νείλου, με ναό της (πολιούχου θεάς) που τον περιγράφει παραστατικά ο Ηρόδοτος και την 3η χιλιετία π.Χ. έγινε μία από τις πρωτεύουσες των Υξώς. Η ακμή της σημειώθηκε μεταξύ 10ου και 8ου αι. π.Χ. Μετά την ίδρυση της Ναυκράτιδος και της Αλεξάνδρειας, άρχισε να παρακμάζει. Συναθροίζονταν εκεί 70.000 πιστοί, στις εορτές που οργανώνονταν προς τιμήν της, και επιδίδονταν σε οργιαστικές πράξεις. Συγκεκριμένα ο Ηρόδοτος στο έργο του Ἱστορίαι στους στίχους [2.137.5] αναφέρει: ''ὑψηλέων δὲ καὶ ἑτερέων γενομένων ἐν τῇ Αἰγύπτῳ πολίων, ὡς ἐμοὶ δοκέει, μάλιστα ἡ ἐν Βουβάστι πόλις ἐξεχώσθη, ἐν τῇ καὶ ἱρόν ἐστι Βουβάστιος ἀξιαπηγητότατον· μέζω μὲν γὰρ ἄλλα καὶ πολυδαπανώτερά ἐστι ἱρά, ἡδονὴ δὲ ἰδέσθαι οὐδὲν τούτου μᾶλλον· ἡ δὲ Βούβαστις κατὰ Ἑλλάδα γλῶσσάν ἐστι Ἄρτεμις.'' δλδ [2.137.5] Στην Αίγυπτο υψώθηκαν και άλλες πόλεις, καθώς νομίζω, αλλά η πόλη που ξεχώθηκε περισσότερο είναι η Βούβαστις, όπου υπάρχει και ιερό της θεάς Βούβαστης αξιολογότατο· φυσικά υπάρχουν ιερά μεγαλύτερα και πολυτελέστερα απ᾽ αυτό, αλλά κανενός η θέα δεν προξενεί μεγαλύτερη ευχαρίστηση· η Βούβαστις στην ελληνική γλώσσα είναι η Άρτεμις.
και συνεχίζει: [2.138.1] ''τὸ δ᾽ ἱρὸν αὐτῆς ὧδε ἔχει· πλὴν τῆς ἐσόδου τὸ ἄλλο νῆσός ἐστι· ἐκ γὰρ τοῦ Νείλου διώρυχες ἐσέχουσι οὐ συμμίσγουσαι ἀλλήλῃσι, ἀλλ᾽ ἄχρι τῆς ἐσόδου τοῦ ἱροῦ ἑκατέρη ἐσέχει, ἡ μὲν τῇ περιρρέουσα, ἡ δὲ τῇ, εὖρος ἐοῦσα ἑκατέρη ἑκατὸν ποδῶν, δένδρεσι κατάσκιος. [2.138.2] τὰ δὲ προπύλαια ὕψος μὲν δέκα ὀργυιέων ἐστί, τύποισι δὲ ἑξαπήχεσι ἐσκευάδαται ἀξίοισι λόγου. ἐὸν δ᾽ ἐν μέσῃ τῇ πόλι τὸ ἱρὸν κατορᾶται πάντοθεν περιιόντι· ἅτε γὰρ τῆς πόλιος μὲν ἐκκεχωσμένης ὑψοῦ, τοῦ δ᾽ ἱροῦ οὐ κεκινημένου ὡς ἀρχῆθεν ἐποιήθη, ἔσοπτόν ἐστι. [2.138.3] περιθέει δὲ αὐτὸ αἱμασιὴ ἐγγεγλυμμένη τύποισι· ἔστι δὲ ἔσωθεν ἄλσος δενδρέων μεγίστων πεφυτευμένον περὶ νηὸν μέγαν, ἐν τῷ δὴ τὤγαλμα ἔνι· εὖρος δὲ καὶ μῆκος τοῦ ἱροῦ πάντῃ σταδίου ἐστί. [2.138.4] κατὰ μὲν δὴ τὴν ἔσοδον ἐστρωμένη ἐστὶ ὁδὸς λίθου ἐπὶ σταδίους τρεῖς μάλιστά κῃ, διὰ τῆς ἀγορῆς φέρουσα ἐς τὸ πρὸς ἠῶ, εὖρος δὲ ὡς τεσσέρων πλέθρων· τῇ δὲ καὶ τῇ τῆς ὁδοῦ δένδρεα οὐρανομήκεα πέφυκε· φέρει δ᾽ ἐς Ἑρμέω ἱρόν. τὸ μὲν δὴ ἱρὸν τοῦτο οὕτως ἔχει'' δλδ [2.138.1] Το ιερό της Βούβαστης λοιπόν είναι ως εξής: εκτός από την είσοδό του το υπόλοιπο είναι νησί· εισχωρούν εκεί δύο διώρυγες που δεν ενώνονται μεταξύ τους αλλά η καθεμιά τους εισχωρεί ώς την είσοδο του ιερού και κυλούν γύρω του η μια από εδώ και η άλλη από εκεί, και έχουν πλάτος η καθεμία εκατό πόδια και έχουν πυκνή σκιά από δέντρα. [2.138.2] Τα προπύλαια έχουν ύψος δέκα οργιές και είναι στολισμένα με ενδιαφέρουσες παραστάσεις με ύψος έξι πήχες. Και καθώς το ιερό βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, το βλέπει κανείς από παντού πηγαίνοντας γύρω γύρω· και τούτο, επειδή η πόλη με τις προσχώσεις υψώθηκε, ενώ το ιερό έμεινε αμετακίνητο όπως φτιάχτηκε από την αρχή και φαίνεται από πάνω. [2.138.3] Γύρω γύρω το κλείνει περίβολος με γλυπτές παραστάσεις· μέσα στον περίβολο υπάρχει άλσος από μεγάλα δέντρα φυτρωμένα γύρω στον μεγάλο ναό, και μέσα σ᾽ αυτόν βρίσκεται το άγαλμα· το πλάτος και το μάκρος του ιερού είναι ένα στάδιο προς όλες τις κατευθύνσεις. [2.138.4] Στην είσοδο υπάρχει λιθόστρωτος δρόμος, κάπου τρία στάδια μάκρος και τέσσερα πλέθρα πλάτος, που περνάει από την αγορά και πηγαίνει προς τα ανατολικά· από τη μια και από την άλλη μεριά του φυτρώνουν δέντρα ψηλά ώς τα ουράνια, και ο δρόμος φτάνει ώς το ιερό του Ερμή. Έτσι λοιπόν είναι αυτό το ιερό.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου